आमाको मुख हेर्ने दिन
स्नात्वा करोतिम य्: श्राद्धं माघो: कृष्णकुहौ दिने ।
वियोग न भवेन्मातु: वार्धक्येऽपी सुनिश्चितंम ।।
तृप्ता भवति तन्माता स्नानमात्रेण चात्र वै ।
ऋण: प्रमुच्यते सद्धो मातृगर्भस्थितोभ्दवै ।।
सधै झैँआज पनि आमालेफोन गर्नु भयो। अनि बल्लथाहा भो आजआमाको मुख हेर्नेदिन । त्यसोत एक छिनपछि फेसबुक हेर्नेनै थिए रथाहा पनि हुन्थियोआज मातातिर्थ औँसीहो भन्ने कुरार स्वयम कलगर्ने थिए ।आमाको मुख हेर्नेदिन मात्रै होइनबुवाको मुख हेर्नेदिनमा पनि उहाँहरुलेनै पहिला फोनगरिसक्नु हुन्छ ।
संसारका धेरै देशहरूमाMother’s Day मनाउँछन। सवै देशकोआ-आफ्नै मैलिकपनकोMother’s Day हुन्छन। नेपालको Mother’s Day माता तिर्थऔँशि अर्थात आमाकोमुख हेर्ने दिनबाट परिचित छ। आमाको मुखहेर्ने दिन कुनैखास जात ववर्ग विशेषको चाडपर्वनभई सम्पुर्णनेपालिहरुको एउटा परम्पराहो । आजकोदिन विशेषतः आमासगैं हुनेहरुले आ-आफ्ना आमालाई नमनगर्छन, मिठो- मिठो परिकारखुवाउँछन, र प्रेमोपहारटक्रयाउँछन । आमानभएका सन्तानहरुलेनजिकका कुण्डहरुमा गएरआमाको सराद वापिण्ड दान गरीआमाको सम्झना गर्छन।
किवंदन्ती अनुसार, परापुर्वकालमाएउटा गोठाले आफ्नागाईहरुलाई पोखरीको किनारमा चराउनलग्थ्यो । गाईहरुआफ्नो तालमा चरिरहन्थे। उ आफुमस्त साथीहरू सगंखेलिरहन्थ्यो । विहानिकोखाना खाने बेलाउ सधैँ पोखरीकोडिलमा बसेर खान्थ्यो। सधैँ खानाखादा खेरी उस्कोकेहि गास पोखरीमाखस्थ्यो । पोखरीमाके रहेछ भनेरएक दिन उसलेपोखरीमा नियाल्दा आफ्नी मरिसकेकिआमालाई देख्यो । गोठालोलेआफ्नी आमालाई त्यहाँबाटघर लान खोजियो। गोठालो रोयो, करायो र अन्तमाउसको आमाले सम्झाइनर हरेक वैशाखकृष्ण औँशीका दिनआफु पोखरीमा आउनेवाचा गरिन।त्यसपश्चात त्यो गोठालोहरेक वैशाख कृष्णऔँशीका दिन आफ्नीआमालाई भेट्न त्यहि पोखरीआउन थाल्यो रत्यहि दिनबाट वैशाखकृष्ण औँशीका दिनलाईआमाको मुख हेर्नेदिन भनेर मनाउनथाल्यो ।
अहिलेको सामजिक संजालकोयुगमा माता तिर्थऔँशी मनाउने परम्परापनि भिन्न छ। फेसबुक, टुईटरको भर्चुअल दुनियामाआजको दिनमा आमाकोसम्मान पनि भर्चुअलीगर्ने परिपाटि बसिसकेकोछ । कयौँफेसबुके, टुईटरेका आमाहरु वृद्दाश्रममाहोलिन, दुई छाकटार्न सडक पेटिमकै सेक्दै होलिनवा खोलाछेउ गिटिकुट्दै होलिन । तरतीनका सन्तानहरु आफ्नीआमाको एउटा तस्विर फेसबुककाभित्ताहरूमा पोष्ट गरेर Happy Mother’s Day लेखेर आमाकोसम्मान गर्न खोज्छन।
जन्मदिने आमा यो ब्रहमाण्डको सर्वश्रेष्ठ व्यक्ति हुन । आमाको माया मात्रै यस्तो माया हो जुन स्वार्थ रहीत हुन्छ । आफु नखाई सन्तानलाई खुवाउछिन । आफु नसुति लोरि सुनाएर भए नी आफ्नो बच्चालाई सुखको निन्द्रा दिन्छिन । आफु दुखिमा भए नि सन्तानलाई सधैँ सुखमा रहेको हेर्न चाहन्छिन । यसर्थ संसारमा सबै आमाहरु विशिष्ट छिन । आजको दिन मात्रै हैन आफ्नो आमालाई हामि सबैले सधैँ सम्मान गरौँ । आमाहरुलाई वृद्दाश्रमको ढोका ढकढकाउन बाध्य नबनाऔँ ।
अन्तमा सबै आमाहरुलाई मेरो हार्दिक नमन र अटुट माया ।
